Taczów M

Odkrycia archeologiczne stwierdziły tu ślady osadnictwa sięgające epoki kamienia i okresu kultury łużyckiej. To bardzo stara wieś. Jej nazwa pochodzi od imienia Tacs ewentualnie Tasz. Posiada metrykę równie starą jak Taczów Wielki: Tachovo, Taczaw, Thaczow, Taczaw, Klein Totschen, po 1945 r. – Taczów Mały.

Wieś ta w pierwszej połowie XII w. weszła w skład majątku biskupstwa wrocławskiego i została wymieniona w dokumencie papieskim z 1155 r., w którym papież Hadrian IV na prośbę biskupa wrocławskiego Waltera wziął biskupstwo wrocławskie pod swą opiekę i zatwierdził jego posiadłości. Potwierdza to również „Liber Fundationis Episcopatus Wratislaviensis", czyli „Księga Fundacyjna Biskupstwa Wrocławskiego" z około. 1305 r., która zawiera spis dóbr biskupich do 1295 r. Krótka notatka przy Taczowie Małym wskazuje, że w tym czasie na terenie tej miejscowości obok wioski, znajdowały się również dobra ziemskie. We wsi był młyn i mieszkało 6 kmieci.

W XIV w. wieś została przeniesiona na prawo niemieckie. Utworzono sołectwo. Sołtys otrzymał 1 łan ziemi wolny od czynszu i danin. W 1418 r. biskup wrocławski nadał swoje dobra jako dożywocie kanonikowi Hermannowi Dewengowi. Po jego śmierci majątek został przekazany kapitule wrocławskiej katedry.

Dobra biskupie wraz z folwarkiem, od co najmniej 1616 r., były dawane w dzierżawę lub zastaw. Po sekularyzacji dóbr kościelnych w 1810 r., majątek ten nabył kupiec Willert. W latach 1830-1837 przejął go skarb państwa. Powiększone dobra o dwa majątki chłopskie, w latach 1852-1912 zakupił Jentscha z Brochocina, a w latach 1921-37 stały się one własnością rodu von Kassel z Głuchowa Górnego.

Wieś miała charakter ulicówki położonej przy skrzyżowaniu dróg z Głuchowa Górnego do Machnic i z Czachowa do Pierwoszowa. Z czasem przekształciła się na wielodrożnicową, którą zabudowano zagrodami frankońskimi w czworobok. W południowo-wschodniej części wsi zlokalizowany był folwark i stawy hodowlane. Na terenie folwarku istniał dwór, wzniesiony przez kapitułę lub przez któregoś z dzierżawców dóbr. Dwór istniał jeszcze w okresie międzywojennym. Obecnie w większej części jest zniszczony. We wsi był wiatrak, młyn, browar, gorzelnia i gospoda.. Pod koniec XIX w. na 296 ha gruntów gospodarowali chłopi, którzy mieszkali w 25 zagrodach. Wieś liczyła wtedy 168 mieszkańców, a w r. 1933, było ich 166.

1 kwietnia 1939 r., decyzją administracyjną, podobnie jak Taczów Wielki, Taczów Mały został włączony do wsi Moltketal, wcześniej Brochocin.