Domanowice

Wieś posiada liczne ślady osadnictwa prehistorycznego, poczynając od epoki neolitu poprzez kulturę łużycką (cmentarzysko ciałopalne), kulturę przeworską (ceramika) do śladów osadnictwa wczesnośredniowiecznego. Potwierdza to 17 stanowisk archeologicznych zlokalizowanych na terenie tej miejscowości. Natomiast nazwę wsi notują źródła historyczne od początku XIII wieku: Domanouichi, Domanouici, Domanowitz, Domanowiz, Domanovic, Domanevici, pagus Domonowitz Domnowitz, Domnowiz, po 1937 Germanengrund, a od 1945 Domanowice. Nazwa Germanengrund według teorii nazistowskiej miała podkreślić niemieckie korzenie tej miejscowości. Ponoć archeolodzy niemieccy odkryli tu prehistoryczne ślady pochówków germańskich.Nazwa wsi ma pochodzenie patrymoniczne od imienia Doman, Domosław.

Wieś należała do dóbr książęcych Henryka Brodatego, jednak nie weszła w obręb najstarszego i głównego kompleksu dóbr klasztornych, ale stała się graniczną miejscowością włości książęcych. W 1203 r. na tej granicy książę kazał ustawić kamienie graniczne, oddzielające dobra stanowiące uposażenie trzebnickiego konwentu od dóbr książęcych.W 1250 r. ksieni Gertruda, córka Henryka I, kupiła Domanowice od księcia wrocławskiego, Henryka III Białego za kwotę 50 marek. Książę zatrzymał sobie prawo do sądownictwa wyższego i do części czynszów.Wieś nie została przeniesiona na prawo niemieckie i rządziła się prawem polskim. Według Urbarza z 1410 r., do klasztoru należało 8 dziedzin, czyli dziedzicznych dóbr chłopskich. Z tego m.in.: 3 gospodarzy miało dawać klasztorowi wiadro miodu, a pozostali wiadro słodu do wyszynku piwa. Natomiast wszyscy 3 miary zboża (pszenicę, owies, żyto). W 1449 r. klasztor otrzymał od księcia oleśnickiego Konrada VII Białego część czynszów z Domanowic i Ujeźdźca jako fundację mszalną za duszę jego zmarłej żony Katarzyny. Dziesięcina ze wsi należała do kapituły katedralnej we Wrocławiu. Po reformacji większość mieszkańców wsi przeszła na protestantyzm. Należeli oni do parafii w Koniowie.

Po kasacji klasztoru cystersek w Trzebnicy, dobra folwarczne konwentu (ok. 128 ha) zyskały status wolnych dóbr.Domanowice to wieś o układzie wielodrożnym utworzonym z dwu części, okolnicy w części zachodniej i ulicówki w części południowo-wschodniej. We wsi był wiatrak, kuźnia miedzi i żelaza, olejarnia oraz tkalnie. Istniała też gospoda, sklepy i szkoła. W 1845 r. wieś liczyła 518 mieszkańców, którzy żyli w 72 domach, a przed wojną w 1938 r., w 94 zagrodach mieszkało 411 osób.